Politiek en Internet

Er is de laatste tijd veel gedoe geweest over de cookie wetgeving, maar daar gaat deze pagina deze keer niet over. Laat ik duidelijk zijn, die wet is volslagen onzinnig en graag ik zou het er over willen hebben, maar toch kies er voor omdat niet te doen. Ook ik ontvlamde in woede net zoals zovelen van mijn collega's toen deze wetgeving er door kwam, ze is namelijk desastreus voor onze economie als geheel en in het bijzonder voor de bedrijvigheid in deze sector. Nee, ik wil het hebben over hoe de politieke partijen zelf met internet omgaan en dan in het bijzonder websites.

Mijn eerste reactie toen deze cookie wetgeving erdoor kwam, was een boze reactie. De dag later ging ik echter nadenken en wat nu? Waar ga je op stemmen? Of ga ik niet stemmen? Ik merk bij mij zelf dat ik steeds meer geneigd ben om het laatste te doen en ik merk dat ik daar niet de enige in ben. Misschien is het omdat ik ouder en wijzer ben geworden, maar ik zelf denk persoonlijk van niet. Het is eerder dat ik steeds cynischer wordt ten opzichte van de politiek. Lang twijfelde ik ook over de reden waar dat cynisme vandaan komt. Is het, omdat de schone schijn van veel partijen nu doorbroken wordt door de crisis, of is werkelijk de democratie in de verdrukking? Ik denk inmiddels dat het een beetje van beide is.

Het was weekend, uit verveling en uit nieuwsgierigheid ben ik dus op onderzoek gegaan over hoe politieke partijen het nu regelen. Ook zij hebben er baat bij om op internet te zitten en een website te hebben om zieltjes te winnen, om het maar eens cynisch te zeggen. Ik ben veel dingen tegengekomen die ik allang verwacht had, maar ook een aantal opmerkelijke dingen die ik eerlijk gezegd niet verwacht had.

Een vergelijking trekken

Ik heb een whois uitgevoerd op de domeinnamen van de websites van alle grote partijen, in de eerste en tweede kamer, of die tenminste hebben meegedaan aan de verkiezingen en een serieuze kans hadden om een zetel te verkrijgen. Ook heb ik de webhosts onder de loep genomen en de website. Ik heb er een vergelijkend onderzoek van gemaakt en me feitelijk de volgende situatie voorgesteld: Het is crisis en stel de politieke partijen moeten ook bezuinigen, net zoals de schatkist, wie staat er het slechste voor, welke partij heeft de zaken goed geregeld, en welke partij heeft een goede webhost en betaald niet teveel? Mijn eerste ontdekking is dat deze vraag eigenlijk helemaal niet goed te beantwoorden is voor veel partijen. Wel is door logisch nadenken en gezond boerenverstand goed in te schatten hoe het er ongeveer ervoor staat.

Mijn verwachting was eigenlijk dat veel politieke partijen het beter zouden doen dan gemeenten of provincies. Vooral Nederlandse gemeenten staan er om bekend dat ze geld over de balk smijten. Daar zijn vaak twee oorzaken voor te vinden. De eerste oorzaak is een volslagen gebrek aan kennis, veel ambtenaren zijn boven de 50 en velen kunnen niet eens behoorlijk een email versturen, laat staan dat ze weten hoe internet werkt. De tweede reden is nepotisme, of als ik het harder mag zeggen, corruptie dus, oftewel een raadslid of een topambtenaar heeft een neefje in de IT. Afijn u voelt hem al aankomen, de aanbestedingprocedure is er natuurlijk zo op gericht dat alleen dit neefje de opdracht krijgt. Een beetje zoals in de middeleeuwen dus, met de paus en de aanstelling van kardinalen. Het komt er in ieder geval op neer dat die procedures alles behalve transparant zijn. Toezicht op dit soort zaken is er niet en dat zal in de nabije toekomst ook niet veranderen. Als u denkt wat verschrikkelijk, waarom gebeurd hier niks aan? Welnu, de rijksoverheid is nog erger dan gemeenten en provinces. Die smijten pas echt met geld over de balk. En het gebrek aan kennis is er net zo groot als bij lokale overheden.

Nut en Noodzaak

Sommige politieke partijen doen het volgens de schattingen iets beter dan een gemiddelde Nederlandse gemeente. Hier speelt het gebrek aan leden en dus aan geld duidelijk een rol. Andere partijen doen het iets slechter dan een gemiddelde gemeente en er zitten enkele partijen tussen die het werkelijk miserabel doen.

Laat ik u niet verder raden, welke partijen dit zijn en laat ik eerst de tabel zien met de resultaten, daarna zal ik uitleggen hoe ik tot sommige resultaten ben gekomen. Wel wil ik voordat ik de tabel laat zien, hier nog even duidelijkheid over verschaffen. Veel schattingen zijn volstrekt subjectief, laat ik daarover duidelijk zijn. Vooral als het gaat om de kwaliteit van de dienstverlening kunt u verschillen van mening over wat nu goed of slecht is geregeld. Maar ik denk dat wanneer u het totaalbeeld ziet en u gaat vergelijken, u het toch grotendeels met mij eens zult zijn, hoewel over sommige posities in de tabel ook ik twijfel, welke er nu hoger hoort te staan op de lijst. Het verschil tussen de tweede en derde positie is namelijk niet zo groot. Vooral voor de slechtste posities in de lijst is het erg moeilijk inschatten wat de partijen nu werkelijk kwijt zijn, maar ik vermoed dat hier toch wel om duizenden euro's per jaar gaat. Ter vergelijking een goede particulier of kleine ondernemer met kennis, heeft niet zoveel verschil in wensen als een politieke partij. Ze willen allemaal altijd online zijn, veel bezoekers trekken, er weinig voor betalen, en als er iets mis is, willen ze snel geholpen kunnen worden. Een goede kleine ondernemer of particulier is voor zulke service hoogstens enkele tientjes per jaar kwijt. De meeste politieke partijen zijn waarschijnlijk het tienvoudige, soms honderdvoudige daarvan kwijt. Hetgeen des te harder aangeeft, hoeveel er verspild wordt door politici. En vergeet niet ook ondernemingen hebben veiligheidseisen, die te vergelijken of soms zelfs zwaarder zijn dan politieke partijen, dus daar zit het verschil niet. Politici doen het dus gemiddeld genomen even slecht als grote ondernemingen en overheden. Vergeleken met de gemiddelde burger doen politieke partijen, evenals overheden het dus vele maler slechter. Er is slechts 1 partij in de lijst die zaken goed geregeld lijkt te hebben, maar daar is een ook een reden voor. De rest is veelal slecht, enkelen zijn matig, en sommige zijn zeer slecht te noemen.

Tabel met resultaten

Maar goed, ik zal u niet langer in spanning houden. Hier is de tabel.

PartijHostPlaatsKwaliteitMinimale (geschatte) prijsjaartal
Onafhankelijke Senaatsfractieyournamerotterdamzeer slechtgoedkoop, maar oplichters1999
50plusprovidernijmegenzeer slechtonbekend, extreem prijzig2010
PVVeatserverbeverwijkzeer slechtonbekend, extreem prijzig2000
VVDzoranetzwolleslechtonbekend, extreem prijzig1995
PvdAnetcohaarlemslechtonbekend, extreem prijzig1994
Fryske Nasjonale Partijskarwebscharsterburgslechtonbekend, prijzig2000
D66movenextleidenslechtvanaf 7,00/89,00 p.m.1995
Christenunietrueserveramsterdamslechtvanaf 35,00 p.m.2000
CDAcysozwolleslechtvanaf 14,95 p.m.1995
SGPsolcondrontenslechtvanaf 5,95 p.m.1999
Groenlinkstransipleidenmatigvanaf 4,99 p.m.1997
Partij voor de Dierentransipleidenmatigvanaf 4,99 p.m.2002
SPn.v.t., eigen beheerrotterdamgoedn.v.t., eigen server1996

Jaartal

Ik wil het eerst hebben over de jaartallen. Dit is het jaartal waarop de domeinnaam is aangevraagd bij SIDN. Voor de leken onder de lezers, SIDN is dus de Nederlandse stichting voor domeinregistratie voor .nl top-level domeinen, m.a.w. alle websites die met .nl eindigen in de naam.

toch speelt het wel degelijk een rol bij de boekhouding van deze partijen omtrent deze activiteiten.

Kosten

Het zijn vooral de volgende redenen, die de geschatte kosten omhoog brengen:

De onafhankelijke Senaatsfractie doet het kwa prijs en dus kosten niet eens zo heel erg slecht, maar ze hebben de ongelukkige pech in zee te zijn gegaan met een webhost welke betrokken is geweest bij oplichting van haar klanten. Het geeft in ieder geval wel aan dat de kennis en ervaring in deze fractie wat internet betreft en in het bijzonder webhosting ver te zoeken is. Maar tja wat wil je ook met een ondoorzichtige organisatie.

50plus daarentegen is waarschijnlijk duur, maar tja hoe duur? Wellicht dat ze het zelf niet eens weten. De naam van de host doet ook vermoeden dat de kennis van internet en webhosting bij deze partijtop zeer slecht is. Ik denk namelijk niet dat het toeval is dat hun webhost een dergelijke naam heeft. Mijn vermoeden is dat de partijtop niet eens weet wat het verschil is tussen een Internet Service Provider en een Webhost en juist daarom voor deze dure host gekozen heeft. Het is met enig leedvermaak dat ik dit schrijf, dat zult u als niet-onwetende lezer vast wel gemerkt hebben.

Van een vijftal webhosts staat niet eens op hun eigen website vermeld hoe duur hun pakketten zijn. Hier moet per email naar geinformeerd worden en dat is geen goed teken. Een goede en goedkope webhost heeft niks te verbergen en geeft tenminste openheid van zaken, zeker wat hun prijzen betreft. Het ontbreken van prijzen geeft dus aan dat ze verschrikkelijk duur zijn. Maar hoe duur zijn ze dan? De webhost van de VVD is het makkelijkst in te schatten. Ik heb via google een wordbestand gevonden met daarin de bijdragen van de lokale VVD organisaties. Het feit dat ik dit bestand zomaar vindt, geeft aan dat de webmaster van de VVD dit bestand niet goed heeft afgeschermd met een robots text. Kortom het is een zelfde soort blunder als het schandaal omtrent het te vroeg uitbrengen van de rijksbegroting. Die blunder kan gewoon een slordigheid zijn, maar kan ook betekenen dat deze webmaster alles behalve goede kennis van zaken heeft. Afijn in het document staan dus de gevraagde bijdragen per lokale organisatie. Simpel hoofdrekenen en tellen van het aantal lokale VVD organisaties op het internet doet mij vermoeden dat de VVD ongeveer tussen de 4.000 tot wel 240.000 euro per jaar kwijt aan webhosting kosten. De schatting is een beetje afhankelijk van wat er nu met lokaal bedoeld wordt, is dit gemeentelijk niveau, dan zal het bedrag dichterbij de 240.000 liggen. Waarschijnlijk zit het dichterbij de 4.000, maar desalniettemin is dat werkelijk schrikbarend hoog. De PvdA zal iets lager zitten dan de VVD, maar veel verschil zal er tussen deze twee partijen niet zijn. Wat het vooral voor deze partijen zo duur maakt is dat ze kiezen voor collocated hosting en niet een gewoon webhosting pakket nemen. Natuurlijk kan het zo zijn dat dit alles gratis wordt aangeboden door deze host, maar mijn gevoel zegt dat deze hosts wel geld vangen en waarschijnlijk is het een bedrag met minstens 3 nullen. Het bewijs voor de VVD is er althans wel, namelijk het gevonden document met de bijdragen van de lokale VVD organisaties. Mijn vermoeden is dat er voor de PvdA ook een dergelijk bestand bestaat, maar dat deze wel goed is afgeschermd en dus moeilijker te vinden zal zijn. Hoe het ook zij, beide partijen zijn te veel geld kwijt aan webhosting en hebben hun begroting dus duidelijk niet op orde.

De andere partijen waarvan de prijzen van de hosting pakketten nog wel te vinden zijn, zijn ook te duur uit. Zelfs als ik uitga van de goedkoopste pakketten zijn deze webhosts nog te duur. Van deze partijen lijkt D66 de duurste webhost te hebben. Toch blijft het ook hier moeilijk in te schatten wat de partijen nu werkelijk kwijt zijn aan kosten. Ze kunnen er namelijk voor kiezen een duurder pakket te nemen, hoewel dat helemaal niet nodig is. De praktijk zal afhangen van de kennis van de leiding van deze partijen en of zij een juiste beslissing hebben genomen. Voor D66 is deze keuze ook het moeilijkste in te schatten, hebben ze gekozen voor een gewoon pakket dan staat D66 tussen het CDA en de SGP in. Heeft D66 echter gekozen voor VPS, dan is haar keuze slechter dan dat van het CDA, maar nog altijd beter dan de PvdA of de VVD. Mijn vermoeden is dat het aantal zetels in de Tweede Kamer voor deze partijen, de verkiezingen en hun slagkracht in de peilingen wel eens een goede leidraad zou kunnen zijn voor hoe deze partijen een webhost kiezen. In dat geval zit D66 inderdaad tussen het CDA en de SGP in. Aan de andere kant heeft D66 wel meegestemd bij de cookiewetgeving en het CDA niet. De kracht en kennis van CDA en D66 en dus de positie in de tabel is voor deze twee partijen het moeilijkste in te schatten. Juist om die reden ben ik geneigd te denken, beide partijen in eerste instantie te overschatten en dus is de werkelijke situatie nog slechter dan minimaal in deze tabel wordt geschat. Ik kom dus tot de conclusie dat D66 waarschijnlijk voor de VPS heeft gekozen en dus minstens 98 euro per maand kwijt is, en dat het CDA niet het goedkoopste pakket heeft genomen en misschien in de maand eerder een bedrag kwijt is van rond de 70 euro per maand in plaats van zo'n 15 euro per maand. Is die conclusie juist dan doet het CDA het iets beter dan D66. Dat is iets wat ik eerlijk gezegd niet verwacht had, maar ik heb er wel een tweetal mogelijk verklarende redenen ervoor. Ten eerste is het CDA later opgericht dan D66, namelijk in de jaren tachtig. Het CDA is groter en heeft dus meer massa, daardoor de neemt de kans ook toe dat bij openheid van zaken er eerder iemand commentaar geeft en dus de leiding op de hoogte houd van onjuiste beslissingen. Kortom D66 doet het waarschijnlijk slechter omdat de partij ouder en kleiner is.

En dan is er de Christenunie, hoe kan die confessionele partij het beter doen? De verklaring daarvoor zit hem waarschijnlijk in de plaats waar de webhost te vinden is. Ik vermoed dat deze webhost een Christelijke student is aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Eentje met verstand dus, maar hij rekent er wel wat voor, want ook deze webhost is nog steeds veel te duur.

De SGP was er van de oude partijen er laat bij, maar dat is niet onverwacht voor mensen die nog niet eens televisie mogen kijken. Wat ik niet verwachtte is de prijs. Deze is nog steeds te duur, maar ze is niet schrikbarend. Toch bestempel ik de kwaliteit nog als slecht. De extra 95 cent ten opzichte van Groenlinks en de Partij van de Dieren wordt gespendeerd aan zaken welke naar mijn mening volstrekt overbodig zijn, namelijk internetcensuur. Deze Christenen knijpen nog steeds de kat in het donker, want oei erotiek mag niet, maar ondertussen weet iedereen heel goed dat de meeste tieners heel goed door hebben hoe deze censuursoftware omzeilt kan worden. Kortom minstens 95 euro cent per maand verspilling aan zaken die niet werken. Die verspilling noem ik slechte en oneerlijke service.

Dan kom ik toe aan Groenlinks en de Partij voor de Dieren. Beide partijen hebben dezelfde webhost. Deze host is nog steeds te duur, maar ook hier geld dat het niet schrikbarend is. Hoe kan het dat deze partijen het zo goed doen in vergelijking tot de andere partijen? Van Groenlinks is bekend dat de meeste natuurfreaks dus in de steden wonen. En laat Leiden net zoals Groningen een echte studentenstad zijn. Kortom het is een beetje hetzelfde verhaal als de Christenunie. Het verschil zit hem blijkbaar in het feit dat de Christenen gedwongen zijn in hun eigen groep te zoeken en dus bij een duurdere host uitkomen dan Groenlinks en de Partij voor de Dieren. Deze partijen doen het dus beter omdat ze beter op de hoogte zijn en meer kennis in huis hebben. En dat komt op haar beurt weer doordat deze partijen in stedelijke gemeenten de meeste aanhang hebben, en veel jongeren en studenten aantrekken. Maar desondanks geldt ook voor deze partijen dat ze het nog steeds matig doen.

Het maakt vernieuwing binnen de partij ook lastig, wisseling van de macht wordt moeilijk gemaakt. Een webhost kun je opzeggen, iets in eigen beheer moet eerst intern geregeld worden en dat betekent invloed uitoefenen op de beheerder in Rotterdam. De uitkomst verklaard in ieder geval wel waarom de SP het op internet het zoveel beter doen met partijpropaganda voeren dan andere partijen. U begrijpt ik ben geen liefhebber van de SP. Verassend was die uitkomst niet, maar als ik eerlijk ben is de SP de enige politieke partij die het internet voor haar partij goed heeft georganiseerd.

Kwaliteit

Zoals gezegd de kwaliteit wordt in deze tabel mede bepaald door de kosten. Het kosten plaatje is dus van invloed op de kwaliteit in mijn schatting. Ik reken het namelijk wel aan, dat de host veel geld vraagt voor een redelijke service, want het is beter weinig geld te vragen en toch goede service te geven. De service an sich is van sommige webhosts in de tabel best wel redelijk te noemen, maar ze zijn gewoon te duur en dat reken ik ze zwaar aan in de kwaliteit. Hoe hoger de kosten, des te slechter de kwaliteit dus. Er zijn er echter ook hosts tussen die er een potje van maken en niet goed bezig en toch veel geld ontvangen. Het is tekenend voor een aantal partijen dat ze toch zulke hosts kiezen. Het meest schrijnende voorbeeld vind ik toch de host van de PVV, deze heeft niet eens een behoorlijke eigen website. Er zitten gewoon fouten in de meta tags en toch komen ze ervoor in google. Kies je er dan voor om niet zichtbaar te zijn, of wil je wel meer klanten werven, of ben je aan het klungelen. Het lijkt er sterk op, dat het toch laatste is. Het is verbazingwekkend, hoe slecht deze host is dus. Ik heb geen enkele sympathie voor een partij als de PVV, laat dat duidelijk zijn, maar ook ik ken mensen die ofwel lid zijn, of sympathie tonen met deze partij. Wat ik van deze mensen binnen de PVV verneem is dat deze host schrikbarend duur is.

De uiteindelijke conclusie is dat het bij alle partijen er op neer komt dat er of wel sprake is van dwang, of nepotisme, en in alle gevallen een volstrekt gebrek aan kennis bij de partijtop. Niet iets waar je blij van wordt. Maar als je dan toch moet kiezen werkt dwang blijkbaar het beste. Het geeft ook aan dat het democratische gehalte van zowat alle grote partijen in Den Haag nogal belabberd is. En dit wetende verklaard dat heel goed waarom zaken als cookie wetgeving een meerderheid vinden. Het is werkelijk deprimerend hoe slecht het ervoor staat.

We kunnen dus wel concluderen dat het slecht is gesteld met de politiek en internet in Nederland, maar wat is hier nu de oorzaak van? Is het alleen onwetendheid, nepotisme en corruptie? Nee, ik vermoed dat er ook een reden kan zijn, die erger is dan dat.

Corruptie of gebrek aan transparantie?

Eigenlijk als je kijkt naar de lijst is er geen touw aan vast te knopen. Tuurlijk er zijn patronen te ontdekken, maar de positionering op de lijst van enkele partijen blijft toch vreemd. Je zou toch verwachten dat het CDA het slechter zou doen, want het is en blijft toch een confessionele partij. Waarom doet deze partij het dan beter dan de VVD en de PvdA? Ik denk dat de verklaring daarvoor alweer in het jaartal gezocht moet worden. De drie grote gevestigde partijen zijn allen begonnen tussen 1994 en 1998. In de periode dat het internet voor het eerst opkwam, maar ook de periode dat Paars 1 aan de macht was. En welke grote partij zat niet in dat kabinet? Juist, het CDA. Het begint er op te lijken dat de partijen VVD en PvdA zich zelf chantabel hebben gemaakt en in feite dus zwijggeld betalen, maar waarom D66 dan niet? De whois laat echter zien dat al deze partijen nadien een wijziging hebben doorgevoerd, de meeste tussen 2005 en 2010. Dat kan er op duiden, dat het dus niet chantage is, maar de VVD en PvdA een ongelukkige keuze hebben gemaakt. Dat klinkt onwaarschijnlijk, maar het kan. Bewijzen zijn er niet. Echter de wijziging kan ook een andere oorzaak hebben dan een verhuizing van een webhost, het kan ook iets zijn zoals een naamwijziging of een wijziging van een administratieve contactpersoon. En een naamswijziging kan duiden op nog ergere zaken zoals een webhost die zich schuldig aan fraude heeft gemaakt, bijvoorbeeld faillisementsfraude of iets dergelijks. Als zo'n vermoeden juist is, wordt het beeld er niet rooskleuriger op. Mocht het waar zijn dan geeft het ook aan waarom het CDA het dus beter doet, ze zaten toendertijd immers in de oppositie. En tja zonder macht ben je niet te chanteren.

Maar stel nu eens dat deze complottheorie waar is, hoe komen we er achter wat het chantagemiddel is geweest? Het moet een voorval zijn dat gerelateerd is aan een stemming in de tweede kamer waar D66 dus niet in is meegegaan, maar de PvdA en de VVD wel. En dit voorval is dan waarschijnlijk gebeurd tussen 1994 en 1998. Een andere mogelijkheid is dat D66 er wel bij betrokken is geweest, maar dat de partijtop van D66 gekozen heeft om zich niet te laten chanteren. Klopt dit laatste, dan zou dat kunnen verklaren waarom bijvoorbeeld Weijers zich niet beschikbaar heeft gesteld voor een tweede termijn in 1998. Stel nu dat er inderdaad een complot is en we gaan van het tweede scenario uit. Dan moet het over veel geld gaan. In zo'n geval kunnen we er vanuit gaan dat de VVD zich in tien jaar tijd voor ongeveer 2,5 miljoen heeft laten chanteren, en PvdA voor een iets lager bedrag. Het moet iets van nationaal economisch belang zijn geweest. Waarschijnlijk heeft het betrekking over de privatisering, immers dit speelde toen een rol. Maar welke privatisering? De taxi branche misschien? Dat had altijd iets van mafia achtige praktijken in zich. Nee, ook hier denk ik dat de plaats uitkomst biedt. Wat is er in Nederland zo bijzonder aan Zwolle en Haarlem? Als u zegt "treinen", dan denk ik dat we in de goede richting aan het zoeken zijn als een mogelijke theorie. Haarlem heeft zo'n beetje het oudste station van Nederland en Zwolle is een belangrijk knooppunt naar het noorden van Nederland. De aanbesteding hiervan is veel geld waard. "Wat is hier in de doofpot gestopt?" Ga je dan afvragen.

Natuurlijk is dit allemaal uiterst speculatief en is niets zeker. Denk eraan dat dit gebaseerd is op tenminste twee grote aannames. De eerste dat een onbekende prijs duur is en ten tweede dat de fouten en slechte kwaliteit die geconstateerd is, ook allemaal klopt, m.a.w. of de perceptie juist is. Er zou natuurlijk net zo goed een andere reden kunnen zijn voor deze geconstateerde situatie. Toch blijft het een vreemde zaak en de Nederlandse politiek een uiterst schimmige wereld. En laten we wel wezen, is het niet zo dat "macht corrumpeert"? In die zin is een beetje paranoia niet op de verkeerde plaats. Door het gebrek aan transparantie kun je namelijk niet uitsluiten dat het niet zo is en dat is misschien hier nog wel het grootste probleem. Als we meer willen weten, zouden we dus eigenlijk nog kunnen kiezen om verder te kijken en zouden we meer vergelijkingsmaterial moeten hebben. Zo zou je bijvoorbeeld nog kunnen kijken naar andere kleine niet gevestigde partijen? Hoe groot zou hier het verschil zijn met bijvoorbeeld Groenlinks of de Partij voor de Dieren? En wellicht nog beter is niet alleen in Nederland te kijken, maar ook buitenlandse politieke partijen te vergelijken met de Nederlandse.

En de kleine Partijen?

Goed, om beter te kunnen vergelijken, moeten we naar meer partijen kijken. De kleine partijen dus, die bij lange na de kiesdrempel niet halen. In Nederland hebben we veel van dergelijke partijen, omdat de kiesdrempel hier nogal laag is. Dit zijn partijen zoals het Republikeins Genootschap, Mens en Spirit, Liberaal Democratische Partij en de Piratenpartij, om maar een paar te noemen. Lang niet al deze partijen hebben ook daadwerkelijk een website, maar een groot deel heeft dit wel. Het laat des te meer zien, dat men tegenwoordig niet zonder kan. Enkele van deze partijen hebben dezelfde host als Groenlinks en de Partij voor de Dieren. Kortom weer matig dus, maar ook niet bijzonder slecht. De andere hosts zijn slecht en zeer duur. Ongeveer in de orde van D66 en het CDA, slecht dus, maar ook niet miserabel. Van al deze hosts valt wel op dat ze tenminste nog de prijzen laten zien. Dus wat dat betreft is het transparanter dan de meeste grote partijen. Het is aannemelijk te maken, dat dit komt door het gebrek aan geld. Vooral van de Piratenpartij, een partij dat zich notabene ook bezig houdt met internet, had meer verwacht mogen worden, maar ook deze is matig. Nederland Transparant heeft de goedkoopste webhost, maar deze is zeer beperkt en dus van een zeer lage kwaliteit. Kortom het laat weer zien dat de keuze in prijs-kwaliteit verhoudingen van ook deze partijen niet goed is.

Kortom ik kom tot de conclusie dat er geen enkele politieke partij is in Nederland, welke haar internet zaken goed geregeld heeft. Het is allemaal matig, slecht, tot zeer slecht te noemen.

Het Buitenland

De volgende stap is dan naar de buitenlandse partijen te kijken. Ik houd het eerst op partijen in landen in de Europese Unie, en dan met name landen, waar ik de taal enigzins machtig van ben. Helaas is mijn kennis beperkt tot talen in de Indo-Europese tak, en dan vooral de Germaanse en Romaanse taal families. Daar buiten zoeken zal dus soms te moeilijk worden. Hoewel we vaak met Engelstalige gegevens te maken hebben, wat betreft registries, geldt dit helaas niet altijd voor informatie die te vinden is op pagina's van webhosts. Echter ik doe mijn best, om zo ver mogelijk te kijken.

Even kort beschreven, als er naar het Verenigd Koninkrijk of Duitsland wordt gekeken laat het een zelfde soort situatie als in Nederland. Dit is echter niet helemaal een eerlijke vergelijking. Nederland heeft namelijk evenredige vertegenwoordiging. Ik kom tot de ontdekking dat landen vergelijken op deze manier weinig zinvol is.